
music corner records
.jpg)
Pudelsi
/
website
Niemal legendarny muzyczno – literacki kabaret, a potem… gwiazda roku 2003.
ZespóÅ‚ powstaÅ‚ w 1985 roku w Krakowie jako kontynuacja DüpÄ… – formacji, która po czterech latach dziaÅ‚alnoÅ›ci przestaÅ‚a istnieć z powodu samobójczej Å›mierci (5 VIII 1985) lidera, wokalisty, poety i malarza Piotra Marka. Pierwszy skÅ‚ad utworzyli Andrzej „Pudel DüpÄ…” Bieniasz (g), Andrzej „Potok” Potoczek (g), Maciej „Nitro” Kowalik (dr), Maciej „Biedrona” Biedrzycki (sax, fl), PaweÅ‚ „Baby” MÄ…ciwoda-JastrzÄ™bski (bg), Dariusz Piotr „Franz Dreadhunter” Adamczyk (bg) i Amerykanin David Rocka (voc). ZespóÅ‚ zadebiutowaÅ‚ w listopadzie 85 w Krakowie na koncercie z okazji otwarcia wystawy obrazów Marka. PoczÄ…tkowo wykonywaÅ‚ rzecz jasna tylko utwory anglojÄ™zyczne, ale po dołączeniu Maćka MaleÅ„czuka (ur. 14 VIII 1961) – który najpierw peÅ‚niÅ‚ rolÄ™ drugiego wokalisty, potem pierwszego – przedstawiÅ‚ już utwory z polskimi tekstami, zarówno Marka, jak i MaleÅ„czuka.
Pierwszy sukces Püdelsów stanowiÅ‚o zakwalifikowanie siÄ™ do konkursu FMR Jarocin 86 (już bez Dreadhuntera, który trafiÅ‚ do Tiltu). W Jarocinie grupa zostaÅ‚a przyjÄ™ta ciepÅ‚o przez wszystkie odÅ‚amy publicznoÅ›ci wyłączywszy rastamanów – sprowokowanych anty-reggae’owymi tekstami utworów „Rege kocia muzyka” i „Rastamani kÅ‚amiÄ…”. I choć na zespóÅ‚ poleciaÅ‚y wyzwiska i torebki z ziemiÄ…, „Rege kocia muzyka” staÅ‚o siÄ™ jednym z przebojów festiwalu.
Po powrocie z Jarocina muzycy rozpoczÄ™li pracÄ™ nad pÅ‚ytÄ… poÅ›wiÄ™conÄ… Markowi. Wedle pierwotnego zamysÅ‚u miaÅ‚ na niej zaÅ›piewać jedynie MaleÅ„czuk, który jednak stwierdziÅ‚, że zadanie go przerasta, dlatego aż siedem (na dziewięć) tekstów oddaÅ‚ Korze – w zwiÄ…zku z czym wydany w 88 roku album „Bela pupa” firmowany byÅ‚ szyldem Kora i Püdelsi. PÅ‚yta jednak rozczarowaÅ‚a gÅ‚ównie ze wzglÄ™du na zbyt wygÅ‚adzone brzmienie, uniemożliwiajÄ…ce wytworzenie wÅ‚aÅ›ciwie Markowego klimatu. Za brzmienie odpowiedzialny byÅ‚ producent albumów Maanamu Neil Black, który wykorzystaÅ‚ programowanÄ… perkusjÄ™ (sam zagraÅ‚ na gitarze i skrzypcach); zagraÅ‚ też na moment powracajÄ…cy do zespoÅ‚u Dreadhunter. „Bela pupa” nie zdobyÅ‚a rynkowego powodzenia i niedÅ‚ugo po jej wydaniu – a także po wystÄ™pie w filmie „Åšmierć Johna L.” Tomasza ZygadÅ‚y - Püdelsi zawiesili dziaÅ‚alność.
W roku 90 o krakowskim zespole przypomniaÅ‚ kompilacyjny longplay różnych wykonawców „Cisza jest... nic siÄ™ nie dzieje”, zawierajÄ…cy zaÅ›piewane przez MaleÅ„czuka „Hymn – Pudel z Gwadelupy” i „Prezydent”.
Grupa wznowiÅ‚a dziaÅ‚alność w skÅ‚adzie MaleÅ„czuk-Pudel DüpÄ…-Franz Dreadhunter-Potok-Artur Hajdasz (dr; eks-Made In Poland i Tilt) pięć lat później na 10-tÄ… rocznicÄ™ Å›mierci Marka, dajÄ…c dla potrzeb TVP koncert pt. MaÅ‚pi Hymn. Pod koniec 95 roku wydaÅ‚a pierwszy na-
prawdÄ™ wÅ‚asny album – „Viribus Unitis”, jednak znów wykorzystujÄ…c przygnÄ™biajÄ…ce i dekadenckie
wiersze Marka („Wiara jak dupa”, „ĆmiÅ‚a baba mak”, kolejna wersja „Bela puppa” – zatytuÅ‚owana „Kolory”), a w „Miotr Parek” wspominajÄ…c zmarÅ‚ego lidera DüpÄ…. „Viribus Unitis” przewyższaÅ‚o „Bela pupa” – muzyka tÄ™tniÅ‚a tu spontanicznoÅ›ciÄ…, a zespóÅ‚ umiejÄ™tnie przeÅ›lizgiwaÅ‚ siÄ™ przez reggae („Oto”, „Kolory”), nowÄ… falÄ™ („Miotr Parek”) i postpunk („Do roboty”, „Szklane oko”), by w „ĆmiÅ‚a baba mak” sparodiować bluesa. „Oto” doczekaÅ‚o siÄ™ intrygujÄ…cego, wysmakowanego plastycznie wideoklipu (nagrodzonego za „animacjÄ™” na Yach Film Festival 97). Po wydaniu albumu ukazaÅ‚ siÄ™ singel z utworem „Czerwone tango” – bezpardonowym komentarzem do sytuacji w Polsce po wyborach prezydenckich 95 roku.
Do poezji Marka, na co jednoznacznie wskazywaÅ‚ podtytuÅ‚ pÅ‚yty, Püdelsi wrócili w 97 roku na „Narodzinach Zbigniewa (Püdelsi grajÄ… DüpÄ…)”. Album zawieraÅ‚ gÅ‚ównie piosenki, które wczeÅ›niej znalazÅ‚y siÄ™ na „Bela pupa”, lecz zostaÅ‚y one nagrane bardziej szorstko, chropowato, czasem niemal transowo (jak „Msza – IV”) – dziÄ™ki czemu zyskaÅ‚y walor autentyzmu lokujÄ…c siÄ™ blisko oryginaÅ‚ów. SpoÅ›ród nowych – starych utworów wyróżniaÅ‚y siÄ™ abstrakcyjny „Tramwaj – kotek Mamrotek” i skandalizujÄ…ca „Babaluba” (której nasyconego przekleÅ„stwami tekstu nie chciaÅ‚ zarejestrować ZAiKS). Trzeba dodać, iż plakat z reprodukcjÄ… okÅ‚adki „Narodzin Zbigniewa...”, na której widniaÅ‚ rysunek wciÅ›niÄ™tego w mur ludzkiego pÅ‚odu, sprowokowaÅ‚ jednÄ… z radnych Krakowa do skierowania wniosku do kolegium ds. wykroczeÅ„.
W nastÄ™pnym roku odeszli Potok i Dreadhunter – pierwszego zastÄ…piÅ‚ Olaf Deriglasoff (z Homo Twist; eks-Dzieci Kapitana Klossa i Apteka), drugiego MaÅ‚gorzata „Tekla” Tekiel (eks-BÄ™dzie Dobrze). W nowym skÅ‚adzie zespóÅ‚ nagraÅ‚ „Psychopop” (99) – już wykorzystujÄ…c wÅ‚asne teksty. Püdelsi postawili tu na zwariowany humor („NoÅ› dobre ciuchy”, „Kolacyja”) i ciÄ™tÄ… ironiÄ™ (Å›wietne „Emeryten party” w stylu lat 60., punkowy „Szpaner”). Pewnej zmianie ulegÅ‚a muzyka, teraz bardziej gÅ‚adka. NajwiÄ™kszÄ… popularnoÅ›ciÄ… cieszyÅ‚y siÄ™ „Szuwary” i pastiszowa „Samba – mamba” (później wykorzystana w reklamie telefonii komórkowej).
W roku 00 Püdelsi wystÄ…pili w Jarocinie i poprzedzali w Poznaniu Joe Cockera, a potem zaczęły siÄ™ w zespole radykalne zmiany personalne. OdszedÅ‚ Deriglasoff, którego zastÄ™powaÅ‚ pozostajÄ…cy na prawach goÅ›cia Tomasz Radziszewski ze Åšwietlików, a potem – już jako peÅ‚noprawny czÅ‚onek grupy – Piotr Lewicki (równolegle Tilt). Na poczÄ…tku 01 odszedÅ‚ Hajdasz, zastÄ…piony zrazu przez KubÄ™ Rutkowskiego (eks-Kolaboranci i Mancu), a po dwóch miesiÄ…cach przez Tomka Czulaka (równolegle Tilt). ZaÅ› w maju, po koncercie w gdaÅ„skim klubie Kwadratowa, Püdelsów zostawiÅ‚ również MaleÅ„czuk (mówiÄ…c, iż „nie chce być źle opÅ‚acanÄ… gwiazdÄ… pop”), który pociÄ…gnÄ…Å‚ za sobÄ… TeklÄ™ i Rutkowskiego. Miejsce MaleÅ„czuka zajÄ…Å‚ Maciej Miecznikowski (z trójmiejskich Leszczy), miejsce Tekli… – Dreadhunter. W poÅ‚owie 02 Miecznikowskiego (który skupiÅ‚ siÄ™ na swoim macierzystym zespole) zastÄ…piÅ‚... MaleÅ„czuk. Do grupy powróciÅ‚ też Rutkowski i Pűdelsi przygotowali „Wolność sÅ‚owa” (03) – swojÄ… najbardziej urozmaiconÄ…, najpopularniejszÄ… i peÅ‚nÄ… przebojów pÅ‚ytÄ™ (sprzedanÄ… w czterdziestotysiÄ™cznym nakÅ‚adzie). Szczególnym powodzeniem cieszyÅ‚ siÄ™ utwór tytuÅ‚owy (humorystyczny opis polskiej sceny politycznej) i samba „Mundialeiro”, w jÄ™zyku „polsko-portugalskim” komentujÄ…ca porażkÄ™ naszych piÅ‚karzy na Mundialu 2002, ale podobaÅ‚y siÄ™ też „Tango libido” o przygodach z groupies, „Konduktorka PKP” opisujÄ…ca autentycznÄ… przygodÄ™ erotycznÄ… w pociÄ…gu, „Kocham siÄ™” - zabawny pastisz ballad miÅ‚osnych i doskonale zaÅ›piewany standard „Nigdy wiÄ™cej” Piotra Szczepanika. MaleÅ„czukowi, Pudlowi, Dreadhunterowi, Lewickiemu i Rutkowskiemu pÅ‚ytÄ™ pomogli nagrać Deriglasoff i bracia Królikowie (Brathanki). Mimo jej popularnoÅ›ci, na „Wolność sÅ‚owa” nie spadÅ‚ grad nagród, wyróżniono tylko teledysk do piosenki tytuÅ‚owej, który dostaÅ‚ Fryderyka, a MaleÅ„czuk za „kreacjÄ™ aktorskÄ…” – Yacha. Popularność „WolnoÅ›ci sÅ‚owa” – z którÄ… zbiegÅ‚o siÄ™ jurorowanie MaleÅ„czuka w popularnym „Idolu” - spowodowaÅ‚o wzrost zapotrzebowania na koncerty Püdelsów u publicznoÅ›ci daleko szerszej niż undergroundowa. Grupa wystÄ…piÅ‚a w najwiÄ™kszych miastach podczas juwenaliów i poprzedzaÅ‚a w lipcu na warszawskim Torwarze R.E.M. W 04 na festiwal w Opolu przygotowaÅ‚a bardzo tradycyjnÄ… piosenkÄ™ „Dawna dziewczyno” (do której nakrÄ™cono kontrowersyjny teledysk z MaleÅ„czukiem wcielajÄ…cym siÄ™ w biskupa), zdobywajÄ…c drugie miejsce i NagrodÄ™ Polskiego Radia (jednak Pűdelsów wygwizdano za krytycznÄ… wypowiedź MaleÅ„czuka na temat mniejszoÅ›ci niemieckiej). „Dawna dziewczyno” znalazÅ‚a siÄ™ na pÅ‚ycie „Jasna strona. Legendarni Pudelsi 1986 – 2004” (04), czyli skÅ‚adance starszych utworów nagranych na nowo, remiksów „Uważaj na niego” i „Mundialeiro” oraz kolejnej premiery - „Wild Nights” z tekstem Emily Dickinson. Grupa w tym czasie zaprezentowaÅ‚a siÄ™ na Top Trendy w Sopocie, festiwalu w WÄ™gorzewie i w studiu koncertowym Polskiego Radia im. LutosÅ‚awskiego (ten wystÄ™p transmitowano w PR i TVP2). W 05 uczestniczyÅ‚a w warszawskich Wiankach i sopockim Festiwalu Jedynki.
Na poczÄ…tku 05 grupa rozpoczęła nagranie drugiej części skÅ‚adanki, zatytuÅ‚owanej „Ciemna strona. Legendarni Pűdelsi 1986 – 2004”, jednak MaleÅ„czuk po raz kolejny postanowiÅ‚ opuÅ›cić kolegów i skupić siÄ™ na dziaÅ‚alnoÅ›ci reaktywowanego Homo Twist. Ostatni wspólny wystÄ™p Pűdelsów z MaleÅ„czukiem miaÅ‚ miejsce w grudniu na deskach krakowskiej Alchemii. Wokalista pociÄ…gnÄ…Å‚ za sobÄ… Lewickiego i Rutkowskiego. Nowymi czÅ‚onkami Pűdelsów zostali Szymon Goldberg (voc), Wojciech NamaczyÅ„ski (dr; eks-ChÅ‚opcy z Placu Broni), Dario LitwiÅ„czuk (g) i Adam Niedzielin (kbds; eks-Dekiel).
DyskografiÄ™ uzupeÅ‚nia minialbum „Pűdelsi” z przebojami dołączony w 04 do „Pani Domu” i „Na Å»ywo”, wydano też w 04 zbiór teledysków „Wolność sÅ‚owa” - jedno z najlepiej sprzedajÄ…cych siÄ™ DVD w Polsce (ponad pięć tysiÄ™cy sztuk).